Xác định vai trò của Công đoàn trong việc triển khai và thực hiện quy chế dân chủ ở ở cơ sở, với chức năng, nhiệm vụ của tổ chức Công đoàn, những năm qua, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh Lạng Sơn thường xuyên chỉ đạo LĐLĐ các huyện, thành phố, Công đoàn ngành tập trung chỉ đạo các CĐCS triển khai thực hiện tốt việc thực hiện Quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở. Theo đó, 14/14 LĐLĐ các huyện, thành phố, Công đoàn ngành tổ chức tuyên truyền và quán triệt hướng dẫn các CĐCS triển khai, thực hiện tốt nội dung giám sát và phản biện xã hội và thành lập đoàn sám sát việc thực hiện QCDC ở cơ sở và thực hiện pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp đối với các đơn vị, cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn. Trên cơ sở đó, các cấp Công đoàn đã giám sát việc tổ chức thực hiện đối thoại tại nơi làm việc, trong đó tập trung giám sát việc thực hiện đối thoại trong các doanh nghiệp, nhằm kịp thời phát hiện những khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp, những tâm tư, nguyện vọng của người lao động, từ đó tăng cường sự hiểu biết giữa người sử dụng lao động và người lao động để xây dựng quan hệ lao động hài hòa tại nơi làm việc.
Chủ tịch các CĐCS (trực thuộc Công đoàn Viên chức tỉnh) tham dự Hội nghị
tập huấn công tác công đoàn
Trong năm 2017, LĐLĐ tỉnh đã tiến hành 7 cuộc giám việc thực hiện QCDC cơ sở, các chế độ chính sách theo quy định của pháp luật đối với người lao động tại 7 đơn vị, với các nội dung kiểm tra như: Quy chế thực hiện dân chủ trong hoạt động; Quy chế làm việc; Nội quy lao động; Quy chế chi tiêu nội bộ, quản lý và sử dụng tài sản công; Quy chế nâng lượng trước thời hạn; Quy chế thi đua khen thưởng; Quy trình tuyển dụng, đề bạt, bổ nhiệm, đánh giá phân loại cán bộ; việc thực hiện các chế độ, chính sách về chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, chế độ tiền lương, định mức lao động, hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, công tác an toàn vệ sinh lao động…
Qua hoạt động giám sát, các CĐCS đã nắm tình hình thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; quy chế dân chủ cơ sở, nắm thực tế đời sống, lao động, việc làm; việc thực hiện các chế độ chính sách theo quy định của pháp luật lao động đối với người lao động, từ đó có ý kiến tới các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp có biện pháp thực hiện ngày càng tốt hơn các quy định của Đảng và Nhà nước; công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) ngày càng ý thức hơn về trách nhiệm, quyền lợi, nghĩa vụ của mình trong việc thực hiện quy chế dân chủ và các nội quy, quy chế của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Việc giải quyết chế độ chính sách cho CNVCLĐ được các cơ quan, đơn vị, chủ sử dụng lao động quan tâm; việc tổ chức hội nghị cán bộ công chức, viên chức, hội nghị người lao động ngày càng đi vào nền nếp, đúng quy định.
Hội nghị Người lao động Công ty Cổ phần Non nước
Có thể thấy, việc thực hiện QCDC ở mỗi đơn vị, mỗi loại hình khác nhau nhưng tất cả đều hướng tới mục tiêu bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho đoàn viên người lao đông. Đối với Công đoàn thuộc khối hành chính sự nghiệp thì quy chế dân chủ được thực hiện tương đối tốt theo đúng nội dung của Hội nghị cán bộ công chức. Đối với doanh nghiệp, quy chế dân chủ được thực hiện thông qua việc tổ chức công khai phương hướng nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, những chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đối với hoạt động doanh nghiệp, cũng như phổ biến và thực hiện các chế độ chính sách đối với người lao động; Hàng năm thông qua hội nghị, người lao động được trực tiếp đối thoại với Ban Giám đốc và tham gia xây dựng, bổ sung các nội quy, quy chế, đề xuất các biện pháp duy trì và phát triển sản xuất, kinh doanh, xây dựng quy chế về tiền lương, tiền thưởng, các giải pháp tiết kiệm chi phí, nâng cao năng suất lao động, vệ sinh an toàn lao động. Nhiều doanh nghiệp đã tổ chức tuyên truyền, giáo dục cho người lao động hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của việc thực hiện QCDC cơ sở. Theo tích chất công việc của từng doanh nghiệp, Công đoàn cơ sở đề nghị với người sử dụng lao động quy định thêm những nội dung cần công khai liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của người lao động để người lao động biết: công khai đơn giá tiền lương trên một sản phẩm, tiền chuyên cần, trích lập, sử dụng quỹ khen thưởng, phúc lợi, quỹ do người lao động đóng góp; trích nộp kinh phí công đoàn, đóng các loại Bảo hiểm, công khai tài chính hàng năm về các nội dung liên quan đến người lao động...Chính vì vậy, nhiều năm qua, Lạng Sơn không có tình trạng người lao động đình công, ngừng lao động tập thể. Người lao động yên tâm làm việc, gắn bó lâu dài với công ty.
Để QCDC ở cơ sở tiếp tục được phát huy hiệu quả, mỗi cán bộ, CNVCLĐ nâng cao vai trò, trách nhiệm trong việc thực hiện QCDC ở cơ sở tại nơi làm việc. Tổ chức CĐCS cần phát huy tốt vai trò là cầu nối giữa người lao động và người sử dụng lao động...Có như vậy, người sử dụng lao động mới thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai, minh bạch trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và thực hiện tốt các chế độ, chính sách hướng tới người lao động, yên tâm làm việc, góp phần để cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp ngày càng phát triển, vai trò, vị trí của tổ chức công đoàn ngày càng được khẳng định, xứng đáng là nơi đoàn viên, người lao động gửi gắm niềm tin./.
Bài & ảnh: Bế - Hòa, LĐLĐ tỉnh